Powiększ
Zoom photo

Mieczysław Mularski

Year:
2011

Category:
Category II. Folk writing

Field of activity:
Folk literature

Region:
Podkarpackie, powiat strzyżowski, Dobrzechów

Mieczysław Mularski urodził się w 1935 roku w miejscowości Glinik Dolny w województwie podkarpackim. Od 1963 roku mieszka w Dobrzechowie niedaleko Strzyżowa. Ukończył szkołę podstawową we Frysztaku i dwuletnią zawodową szkołę rafineryjną. Od najmłodszych lat pracował na roli, pomagając ojcu w gospodarstwie. Potem zatrudnił się w rafinerii. W trakcie pełnienia czynnej służby wojskowej zachorował. Otrzymał rentę inwalidzką. Pracę twórczą rozpoczął w 1951 roku, ale jego wiersze bardzo długo pozostawały w rękopisach. Od 1972 roku jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych w dziedzinie literatury. Współpracował również z klubem literackim „Pod Drabiną” przy Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie. W 1984 roku ukazał się debiutancki tom wierszy poety zatytułowany Kwitnące osty, opracowany przez Józefa Nowakowskiego. Kolejne tomiki indywidualne to Wszechmocne żyto (Rzeszów 1994), Dusza w błękitach (Lublin 1994), Z ojczystych pól (Rzeszów 2004).

 

Poeta publikował swoje wiersze na łamach takich czasopism jak „Chłopska Droga”, „Gromada-Rolnik Polski”, „Zielony Sztandar”, „Biuletyn Informacyjny STL”, „Twórczość Ludowa” oraz w licznych czasopismach regionalnych. Jego utwory można także znaleźć w antologiach: Wieś tworząca, tom V (Lublin 1974), Pozdrowienie mojej ziemi (Rzeszów 1981), Pod Drabiną (Rzeszów 1981), Ojczyzna (Lublin 1987), Ogród szczególny (Rzeszów 1990), Polska nam papieża dała (Kraków 1993), Wołanie z ziemi (Lublin 1991), Bo tu wyrosłem (Frysztak 2009). Wiele niepublikowanych dotąd wierszy znajduje się w rękopisach w archiwum STL i w zbiorach poety.

 

Twórczość Mularskiego wyrasta z chłopskiej kultury i pieśni ludowej. Dobrzechowski poeta uprawia przede wszystkim lirykę, choć ma w swoim dorobku także krótkie teksty prozatorskie i pamiętnik opisujący życie młodzieży wiejskiej. Trzeba jednak zaznaczyć, że jego poezja wykracza znacznie poza ramy poezji chłopskiej. Autor świadomie zrywa z meliczną poezją ludową na rzecz nowoczesnego wiersza wolnego. W jego tomikach przeważają krótkie formy liryczne z wyraźną pointą. Uniwersalizm miesza się w nich z indywidualizmem twórczym poety.
W poezji artysty można odnaleźć to, co jest typowe dla chłopskiej literatury, a mianowicie kult Ziemi-Matki, tęsknotę za dzieciństwem, umiłowanie małej ojczyzny, szacunek dla pracy. Poeta jawi się jako doskonały obserwator przyrody i kronikarz codzienności. Przyroda – jak sam wielokrotnie powtarzał – sprzyja jego tworzeniu. W poetyckich strofach dokonuje się swoiste misterium, w którym uczestniczy zarówno twórca, jak i natura. Objawia się to w szczególnym sposobie obrazowania, bardzo czułostkowym i sugestywnym, w śmiałych metaforach i wyszukanych porównaniach. Te kunsztowne środki poetyckie nierzadko ustępują miejsca językowi prostemu z elementami gwary, z kolokwializmami i neologizmami. Tworzone przez niego bardzo dynamiczne obrazy poetyckie przeplatają się z melancholijnym wręcz spokojem. Te zmienne nastroje poetyckie służą wyrażaniu różnych, czasem skrajnych emocji, towarzyszących poecie w procesie kreacji. W jego wierszach zdecydowanie przeważa smutek, cierpienie, rozgoryczenie, tęsknota za utraconą młodością i rodzicami. Utwory o charakterze sielankowym, nawet jeśli się pojawiają, są bardzo stonowane i spokojne. Niektóre utwory przypominają malarskie obrazki z życia wsi: polne ugory, noc świętojańska, pejzaż z polną ścieżką, sianokosy, bociany. Wiejska przestrzeń jawi się w nich jako sielankowa kraina przynosząca ukojenie i wyciszenie.

 

Osobną grupę wierszy stanowią utwory rodzinne poświęcone zmarłym rodzicom i bliskim oraz te o charakterze autobiograficznym. Liryczne „ja” prowadzi w nich nieustanny poetycki dialog, który w wielu przypadkach przybiera wręcz metafizyczny wymiar. Ujmujące są wiersze-listy skierowane do zmarłej matki pełne tęsknoty, bólu i rozczarowania światem. Śmierć rodziców jest dla Mularskiego równoznaczna ze śmiercią rodzinnego domu, o którym wypowiada się w czasie przeszłym. Śledząc rozwój twórczości poety, można zauważyć, że poezja jest dla niego formą terapii, wiersze tworzą swoisty pamiętnik, w którym zapisane zostały najważniejsze etapy jego życia. W wielu lirykach poeta podejmuje próby opisania własnej tożsamości, z elementów autobiografii buduje swój portret literacki, określając jednocześnie podstawowe założenia i cele swojej twórczości.
W poezji Mieczysława Mularskiego można więc odnaleźć nie tylko postać zatroskanego poety, ale także prawdę ludzkich przeżyć, uniwersalne wartości, piękno przyrody, a więc wszystko to, co może być alternatywą dla czytelników zmęczonych ucywilizowaną i chaotyczną codziennością.

Katarzyna Kraczoń