Marianna Staśkiewicz
Year:
2010
Category:
Category II. Folk writing
Field of activity:
Lacemaker
Region:
Mazowieckie, Kurpie, Kadzidło
Niezwykle utalentowana twórczyni ludowa, nestorka jednej z najstarszych rodzin kurpiowskich. Urodziła się w 1928 r. w wielodzietnej rodzinie we wsi Zalesie, w gminie Myszyniec, wychowywała w Kadzidle, tu wyszła za mąż i zamieszkała na stałe. Prowadziła bardzo pracowity, aktywny tryb życia. Ukończyła szkołę podstawową dla pracujących, kurs kroju i szycia, przysposobienia rolniczego, kurs dla sprzedawców. Wychowała sześcioro dzieci. Prowadziła gospodarstwo rolne i domowe, szyła, tkała na krosnach. Pracowała jako salowa w izbie porodowej w Kadzidle oraz w sklepie gminnej spółdzielni.
Artystyczną twórczością ludową zajęła się dopiero w wieku emerytalnym. Pisze wiersze gwarą kurpiowską, zajmuje się koronkarstwem, plastyką obrzędową, działalnością w zespole folklorystycznym.
W środowisku kurpiowskim znana jest przede wszystkim jako poetka, autorka tekstów o życiu dawnej wsi; poezji religijnej, pisanej w formie prostych, przepełnionych pokorą modlitw; wierszy wyrażających przywiązanie do ojczyzny, domu rodzinnego, szacunek dla tradycji i historii; afirmujących piękno otaczającego świata, ludzi, przyrody i krajobrazu. Jej twórczość w kurpiowskiej gwarze w sposób prosty i doskonały oddaje lokalny koloryt, nastrój, dźwięk.
M. Staśkiewicz jest także uznaną artystką w dziedzinie koronkarstwa i plastyki obrzędowej. Wykonywane przez nią tradycyjne palmy, bibułowe kwiaty, bukiety i kierce znajdują się w zbiorach muzeów etnograficznych w Warszawie, Toruniu, Ostrołęce i Nowogrodzie. Prezentowane były na wielu kurpiowskich imprezach folklorystycznych oraz podczas regionalnych konkursów, warsztatów i programów edukacyjnych. Powszechne zainteresowanie budzą wykonywane z precyzją i wyobraźnią, unikalne koronkowe przedmioty ozdobne (dzbanuszki, zwierzątka, koszyczki) i formy przestrzenne (drzewa, sceny biblijne, postacie świętych).
Od 1981 r. działa w zespole folklorystycznym „Kurpianka-Cepelia” przy Centrum Kultury Kurpiowskiej w Kadzidle. Jest współtwórczynią jego repertuaru, autorką scenariuszy widowisk obrzędowych, oraz doskonałą gawędziarką.
Marianna Staśkiewicz uczestniczyła w wielu konkursach zdobywając uznanie i najwyższe nagrody (m.in. w Konkursie Literackim im. Jana Pocka w Lublinie, w regionalnych konkursach poetyckich w Kadzidle, Czarni i Ostrołęce). Jej twórczość jest dobrze znana i wysoko ceniona w środowisku Kurpiów. Jest często publikowana w regionalnych periodykach („Kurier Ostrołęcki”), wybierana przez młodych recytatorów w konkursach poezji kurpiowskiej. W 2007 r. nakładem Urzędu Gminy w Kadzidle ukazał się pierwszy tomik wierszy Marianny Staśkiewicz Poziewaj zietrecku. Wiersze kurpiowskie, w serii Biblioteczka Kurpiowska.
Marianna Staśkiewicz jest laureatką wielu regionalnych nagród: „Kurpik’ w 2004 r. – doroczna Nagroda Związku Kurpiów w kategorii twórczości ludowej, Nagrody Starosty Ostrołęckiego w 2005 r., Nagrody Spółdzielni Rękodzieła Ludowego i Artystycznego „Kurpanika” w Kadzidle w 2006, Nagrody Wójta Gminy Kadzidło. W 2008 r. otrzymała odznaczenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. W 2013 r. została uhonorowana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
/red.K.M./
Laureaci Nagrody 2010
- Wiktor Chrzanowski
- Rozalia Kastelik
- Marianna Staśkiewicz
- Kapela ludowa „TRZCINICOKI” z Trzcinicy
- Zespół Pieśni i Tańca „Blichowiacy” z Łowicza
- Zespół Regionalny „Mogilanie” z Mogilan
- Henryk Dumin
- prof. dr Jan Stęszewski
- Amatorski Zespół Teatralny im. Józefa Pitoraka w Bukowinie Tatrzańskiej
- Marianna Bienias